Bạn đang có ý định trùng tu, tôn tạo các công trình đình chùa, miếu,..theo phong cách cổ truyền? Bạn yêu thích ngói âm dương vì vẻ đẹp truyền thống, tính bền bỉ và nét cổ kính mà loại ngói này mang lại. Nhưng lại băn khoăn: “Một mét vuông mái thì cần bao nhiêu viên ngói?”, “Tính như thế nào để không bị thiếu hay lãng phí?”. Đừng lo, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ từng bước tính toán và những lưu ý quan trọng khi đặt mua ngói âm dương.
Nội dung chính
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến số lượng ngói âm dương
Trước khi bắt tay vào tính toán hay đặt mua ngói âm dương cho công trình, bạn nên hiểu rõ những yếu tố có thể làm thay đổi số lượng ngói cần sử dụng. Điều này giúp bạn không chỉ dự trù chính xác chi phí, mà còn tránh tình trạng thừa thiếu vật tư gây gián đoạn thi công.
1.1. Diện tích mái nhà – đừng nhầm với diện tích sàn
Đây là yếu tố cơ bản và quan trọng nhất. Tuy nhiên, rất nhiều người nhầm tưởng diện tích mái nhà bằng với diện tích sàn. Trên thực tế, mái nhà – đặc biệt là mái nghiêng – luôn có diện tích lớn hơn do độ dốc
Ví dụ, một ngôi nhà có diện tích sàn là 100m², nhưng nếu mái nghiêng hai phía, diện tích thực tế của mái có thể lên đến 120m² hoặc hơn, tuỳ vào độ dốc và kiểu mái (mái lệch, mái giật cấp, mái nhiều lớp…). Vì vậy, nếu bạn không rành về xây dựng, tốt nhất nên nhờ thợ chuyên nghiệp hoặc kỹ sư đo đạc để có con số chính xác trước khi tính toán số ngói cần dùng.
1.2. Độ dốc mái – càng dốc, càng tốn ngói
Ngói âm dương được thiết kế để lợp trên mái có độ dốc nhất định, thường từ 25° đến 40°. Độ dốc càng cao thì mái càng dễ thoát nước và thông thoáng – đặc biệt phù hợp với khí hậu nóng ẩm như ở Việt Nam.Tuy nhiên, mái càng dốc thì diện tích bề mặt càng lớn nên cần nhiều ngói hơn để phủ kín. Nếu bạn làm mái quá thoải để tiết kiệm vật tư, chi phí, nhưng sẽ đối mặt với rủi ro đọng nước, thấm dột sau này. Vì vậy, nên cân bằng giữa yếu tố thẩm mỹ, độ bền và ngân sách khi thiết kế độ dốc mái.
1.3. Kích thước và loại ngói âm dương
Dựa theo kích thước, ngói âm dương được chia làm ba kích cỡ cơ bản như sau:
- Với ngói cỡ L: Với 1m2 lợp mái cần đến 27 cặp ngói khác nhau với kích thước ngói âm là L180 x W190xD8mm và kích thước ngói dương là L155xD9, Ø 95mm.
- Với ngói cỡ M: 1m2 lợp mái sẽ cần đến 43 cặp ngói khác nhau. Với kích thước của ngói âm là L140 x W170xD8mm và kích thước ngói dương là L120xD8, Ø 76mm.
- Với ngói cỡ S: 1m2 lợp mái cần đến 80 cặp ngói khác nhau. Với kích thước của ngói âm là L102 x W117xD6mm và kích thước ngói dương là L110xD6, Ø 70mm.
Ngói càng nhỏ, số lượng viên cần dùng trên mỗi mét vuông càng nhiều. Vì vậy, ngói cỡ lớn thường giúp tiết kiệm vật tư và thi công nhanh chóng, trong khi ngói nhỏ lại mang đến vẻ đẹp tỉ mỉ, phù hợp với các công trình đòi hỏi sự tinh xảo cao.
1.4. Cách lợp ngói sẽ quyết định số ngói nhiều hay ít
Cùng một loại ngói, cùng một mái nhà, nhưng cách lợp khác nhau có thể khiến số lượng ngói chênh lệch đáng kể – thậm chí lên đến 10–15%.
Lợp theo kiểu truyền thống (gối dày):Các viên ngói được xếp chồng lên nhau nhiều hơn, tạo thành lớp mái dày dặn, đẹp mắt và có khả năng chống mưa tốt. Cách lợp này thường áp dụng cho nhà gỗ cổ, chùa, nhà thờ họ, hay các công trình đậm chất truyền thống. Tuy nhiên, do ngói chồng mí nhiều, bạn sẽ cần nhiều viên hơn – khoảng 35–36 viên/m².
Lợp theo kiểu tiết kiệm (gối mỏng): Dành cho những ai muốn tiết kiệm chi phí hoặc thi công các công trình phụ, homestay nhỏ, nhà vườn… Với cách này, các viên ngói chỉ chồng vừa đủ để giữ chắc. Số lượng ngói cần thiết có thể giảm xuống còn 28–30 viên/m². Tuy nhiên, nếu thi công không cẩn thận, mái có thể bị thấm nước khi mưa lớn hoặc gió mạnh.
Lưu ý: Dù bạn chọn cách lợp nào, vẫn nên dự trù thêm khoảng 5–10% ngói dự phòng cho các trường hợp hao hụt, hư hỏng hoặc cắt xẻ ở phần viền mái.
2. Cách tính số lượng ngói âm dương chuẩn xác theo từng kích cỡ
Việc tính đúng số lượng ngói âm dương trước khi thi công là bước rất quan trọng giúp bạn dự trù chi phí, tránh lãng phí, đồng thời đảm bảo tiến độ thi công không bị gián đoạn vì thiếu vật liệu. Tùy vào từng loại ngói – cỡ L, M hay S – mà số lượng ngói trên mỗi mét vuông sẽ có sự khác nhau rõ rệt.
Công thức cơ bản: Số lượng ngói cần = Diện tích mái (m²) × Số cặp ngói/m²
Lưu ý: Mỗi “cặp ngói” gồm 1 viên ngói âm + 1 viên ngói dương
Ví dụ minh hoạ:
Giả sử mái nhà của bạn có diện tích thực tế là 100m², bạn chọn ngói âm dương cỡ M, thì:
Số ngói cần = 100 × 43 cặp = 4.300 cặp
→ Tức là 8.600 viên (4.300 viên âm + 4.300 viên dương)
Nếu bạn chọn ngói cỡ S, thì:
Số ngói cần = 100 × 80 cặp = 8.000 cặp
→ Tức là 16.000 viên ngói
Lưu ý quan trọng: Bạn nên dự phòng thêm 5–10% số lượng ngói để bù hao hụt do rơi vỡ, cắt chỉnh ở các góc cạnh hoặc thay thế về sau. Như vậy với ví dụ trên với 8.600 viên, bạn nên chuẩn bị khoảng 9.000–9.200 viên
3. Những lưu ý quan trọng khi đặt mua ngói âm dương
Lợp mái không chỉ là khâu hoàn thiện công trình, mà còn là yếu tố quyết định đến thẩm mỹ tổng thể, độ bền và tính phong thủy của ngôi nhà. Để tránh những rắc rối không đáng có, bạn nên lưu ý những điểm sau:
3.1.Chọn đúng cỡ ngói phù hợp với kiến trúc nhà
Không phải mái nhà nào cũng dùng chung một loại ngói. Việc chọn sai cỡ ngói sẽ ảnh hưởng đến cả vẻ đẹp lẫn chi phí xây dựng.
- Ngói cỡ L: Phù hợp với các công trình mái lớn, ít chi tiết, ưu tiên sự đơn giản và sang trọng.
- Ngói cỡ M: Lựa chọn lý tưởng cho nhà truyền thống, mái có độ dốc vừa phải, cân đối hài hòa.
- Ngói cỡ S: Thích hợp với mái nhỏ, kiến trúc cổ điển, đền chùa, nhà gỗ, hoặc những công trình cần nhiều đường nét tinh xảo.
Chọn đúng kích cỡ ngói là cách tối ưu chi phí, đảm bảo tính thẩm mỹ và sự đồng bộ trong thiết kế.
3.2.Luôn mua dư để tránh thiếu hụt
Lợp mái là công việc tốn thời gian và công sức. Nếu đang thi công dở mà thiếu vài trăm viên ngói, bạn sẽ phải chờ đặt thêm – có khi mất vài ngày đến cả tuần, ảnh hưởng lớn đến tiến độ. Chính vì thế bạn hãy mua dư từ 5–10% so với số lượng tính toán ban đầu. Như vậy với ví dụ trên với 8.600 viên, bạn nên chuẩn bị khoảng 9.000–9.200 viên
Về phần ngói dư sau khi đã hoàn thiện xong công trình bạn có thể cất trữ để thay thế khi cần bảo trì hoặc đổi/trả nếu đơn vị cung cấp có chính sách linh hoạt
3.3.Kiểm tra chất lượng ngói khi nhận hàng
Đừng chủ quan. Trước khi đưa ngói lên mái, hãy kiểm tra kỹ từng lô hàng:
- Màu men có đồng đều không?
- Có bị sứt mẻ, rạn nứt?
- Các viên có đồng kích thước, đúng chuẩn?
Một viên ngói tốt không chỉ đẹp mà còn giúp quá trình lợp diễn ra nhanh, chắc, ít hao hụt.
3.4.Bảo quản ngói đúng cách trước khi thi công
Nếu chưa lợp ngay, bạn cần bảo quản ngói ở nơi:
- Thoáng mát, khô ráo
- Có bạt che chắn mưa nắng
- Không xếp chồng quá cao, tránh gãy vỡ
Ngoài ra, nên sắp xếp gần khu vực thi công để thuận tiện cho việc vận chuyển lên mái.
3.5. Chọn đơn vị cung cấp uy tín, chất lượng
Việc chọn được đơn vị cung cấp ngói âm dương uy tín chính l bước đầu tiên để bạn an tâm về chất lượng, tính thẩm mỹ cũng như tuổi thọ của mái nhà. Không chỉ là chuyện “mua đúng hàng”, mà còn là “chọn đúng người đồng hành” trong hành trình dựng xây một công trình mang đậm giá trị văn hóa và tâm linh.
Giữa vô vàn lựa chọn trên thị trường, Gốm Việt đã và đang là đơn vị được nhiều kiến trúc sư, nhà thầu và chủ đầu tư lựa chọn khi tìm kiếm ngói âm dương chất lượng cao cho công trình nhà ở, nhà thờ họ, chùa chiền, đình làng,…
Tại sao nên chọn ngói âm dương Gốm Việt?
- Chất liệu đất sét tự nhiên, trải qua quá trình nung ở nhiệt độ cao, loại ngói này có màu sắc tự nhiên, bền bỉ theo thời gian và được tuyển chọn kỹ lưỡng và xử lý đúng quy trình, tạo nên viên ngói có độ bền vượt thời gian.
- Nung trên 1200°C: Nhiệt độ cao giúp viên ngói chắc, rắn, khó nứt vỡ – chống thấm, chống rêu mốc, chịu thời tiết tốt, thích hợp cho cả vùng núi lẫn vùng biển.
- Kích thước và dáng ngói đúng chuẩn truyền thống: Các cỡ ngói L, M, S được sản xuất thủ công kết hợp máy móc hiện đại, đảm bảo độ ăn khớp và độ dốc lý tưởng khi lợp.
- Tư vấn tận tâm – Hỗ trợ toàn diện: Đội ngũ của Gốm Việt sẵn sàng tư vấn chi tiết từng loại ngói phù hợp với kiến trúc, diện tích mái, điều kiện địa phương. Đồng thời hỗ trợ thiết kế phối cảnh, bản vẽ thi công và hướng dẫn bảo quản/lợp đúng kỹ thuật.
- Nhiều công trình thực tế trên toàn quốc: Gốm Việt là đối tác cung cấp ngói cho nhiều nhà thờ họ, chùa cổ, khu lưu niệm và công trình dân gian lớn từ Bắc tới Nam.
4. Kết luận
Việc tính toán chính xác số lượng ngói âm dương trên mỗi mét vuông mái là một bước quan trọng để đảm bảo công trình của bạn không chỉ đẹp về mặt thẩm mỹ mà còn bền vững theo thời gian, tránh lãng phí vật liệu và phát sinh chi phí không đáng có. Hy vọng rằng với những chia sẻ chi tiết trên đây, bạn đã có thêm kiến thức và tự tin hơn trong việc dự trù vật liệu cho mái nhà mơ ước của mình. Hãy nhớ rằng, sự tỉ mỉ và cẩn trọng trong từng khâu sẽ mang đến một kết quả hoàn hảo. Chúc bạn thành công!
